Dữ liệu lạm phát mới nhất tại Mỹ tiếp tục gây áp lực lên Cục Dự trữ Liên bang (Fed), khi lãi suất có thể phải duy trì ở mức cao lâu hơn dự kiến. Chủ tịch Fed Jerome Powell nhấn mạnh rằng việc cắt giảm lãi suất sẽ chỉ diễn ra khi lạm phát thực sự quay về mức mục tiêu 2%. Những chính sách thuế quan mới của chính quyền Trump cùng với biến động thị trường đang khiến triển vọng kinh tế trở nên khó đoán hơn.
Tốc độ tăng trưởng hàng năm của Chỉ số Giá Tiêu dùng Mỹ
Dữ liệu lạm phát cao hơn được công bố vào thứ Tư (12/02/2025) đã khiến các quan chức Cục Dự trữ Liên bang (Fed) phải cảnh báo trước Quốc hội Mỹ, giới doanh nghiệp và công chúng rằng họ có thể sẽ phải chờ lâu hơn dự kiến để được giảm lãi suất. Áp lực giá cả vẫn tiếp diễn, trong khi những chính sách của chính quyền Trump tạo ra nhiều bất ổn.
Ngay trước khi Chủ tịch Fed, Jerome Powell, bắt đầu ngày điều trần thứ hai tại Quốc hội, dữ liệu mới cho thấy giá tiêu dùng tại Mỹ trong tháng 1 đã tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu tháng thứ tư liên tiếp lạm phát gia tăng. Nguyên nhân chủ yếu đến từ chi phí nhà ở, thực phẩm và xăng dầu – những yếu tố có ảnh hưởng lớn đến kỳ vọng của người tiêu dùng.
Tình trạng này nhanh chóng thu hút sự chú ý của Nhà Trắng, nơi cựu Tổng thống Donald Trump, người từng cam kết sẽ hạ giá tiêu dùng khi nắm quyền, khẳng định rằng đây không phải là trách nhiệm của ông. Trump, nhậm chức vào ngày 20/1, đã đăng trên mạng xã hội: “Lạm phát Biden tăng cao”.
Powell nói trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện rằng dữ liệu mới là minh chứng cho việc Fed vẫn chưa hoàn thành nhiệm vụ kiểm soát lạm phát, đồng nghĩa với việc chưa thể cắt giảm lãi suất ngay lúc này. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta đang tiến gần nhưng vẫn chưa đạt được mục tiêu lạm phát. Dữ liệu hôm nay phản ánh điều đó”.
“Nền kinh tế vẫn mạnh, thị trường lao động vững chắc, và chúng ta có lợi thế là có thể kiên nhẫn chờ đợi để chính sách thắt chặt tiền tệ phát huy hiệu quả trong việc kéo lạm phát xuống thấp hơn. Đó là điều chúng tôi đang làm”, Powell nói.
Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng một tháng có dữ liệu xấu không có nghĩa là quá trình giảm lạm phát đã đảo ngược. Fed thiết lập mục tiêu lạm phát 2% dựa trên chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE), thường thấp hơn so với CPI.
Dữ liệu PCE tháng 1 sẽ được công bố vào ngày 28/2, nhưng một chỉ số quan trọng là Chỉ số giá sản xuất (PPI) sẽ ra mắt vào thứ Năm, cung cấp các ước tính sơ bộ.
Hiện tại, PCE đang duy trì ở mức cao hơn khoảng 0,5% so với mục tiêu của Fed nhưng đã chững lại trong những tháng gần đây. Dữ liệu lạm phát hôm nay cũng khiến thị trường tài chính giảm kỳ vọng về việc Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Giờ đây, các nhà đầu tư dự đoán Fed sẽ không điều chỉnh lãi suất cho đến tháng 9, với chỉ một đợt cắt giảm 0,25 điểm phần trăm trong cả năm.
Một yếu tố phức tạp khác đối với Fed là các chính sách thuế quan mới của chính quyền Trump đối với các đối tác thương mại lớn và nhiều loại hàng hóa khác nhau. Tuy nhiên, lịch trình thực hiện vẫn liên tục thay đổi, cùng với các chính sách khác liên quan đến nhập cư, thuế và quy định tài chính có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế.
Chủ tịch Fed Atlanta, Raphael Bostic, cho biết: “Hôm nay, chúng ta có một con số nhảy vọt, điều đó cần được theo dõi chặt chẽ. Sẽ mất thời gian để hiểu rõ tình hình… Chúng tôi vẫn đang giữ nguyên lập trường. Nếu chưa có sự rõ ràng hơn, rất khó để đưa ra quyết định về chính sách tiền tệ”.
Chủ tịch Fed Chicago, Austan Goolsbee, nói với New York Times: “Nếu có nhiều tháng liên tiếp như thế này, rõ ràng là chúng ta vẫn chưa hoàn thành nhiệm vụ”.
Chứng khoán Mỹ giảm điểm, trong khi lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm tăng khoảng 10 điểm cơ bản lên 4,6%. Diễn biến này xảy ra sau khi Trump kêu gọi trên mạng xã hội rằng lãi suất nên giảm “đồng bộ” với các mức thuế mà ông đã áp đặt hoặc đang có kế hoạch thực hiện.
Lạm phát đã trở thành vấn đề trọng tâm của Fed kể từ khi bắt đầu bùng nổ vào năm 2021, đạt mức cao nhất kể từ những năm 1980. Điều này buộc Fed phải liên tục tăng lãi suất để kiểm soát giá cả. Mặc dù lạm phát đã hạ nhiệt gần với mục tiêu 2% của Fed, nhưng sau một số lần cắt giảm lãi suất vào năm ngoái, Fed hiện vẫn chưa có động thái tiếp theo.
“Chúng ta không cần phải vội vàng”, Powell phát biểu trước Ủy ban Ngân hàng Thượng viện trong phiên điều trần hôm thứ Ba.
